Nadmierne wzrastanie dotyczy osób, które przekraczają 97 centyle dla danej płci, wieku oraz populacji. Jakie mogą być przyczyny nadmiernego wzrostu oraz jak przebiega leczenie gigantyzmu?
Spis treści
Nadmierny wzrost – informacje ogólne
Nadmierny wzrost, czyli gigantyzm, to wzrost przekraczający 97 centyle. Problem może pojawić się we wczesnych fazach rozwoju, jak również w późniejszym etapie. Warto wiedzieć, że nie musi się utrzymywać po zakończeniu okresu rozwojowego. Wraz z nadmiernym wzrostem mogą pojawić się dodatkowe objawy.
Znaczne wydzielanie hormonu wzrostu powoduje nadmierny wzrost kości, powodując zwiększenie wzrostu.
Przyczyny nadmiernego wzrostu
Można wyróżnić kilka przyczyn powodujących nadmierny wzrost. Jest to m.in.:
- przedwczesne dojrzewanie płciowe
- wrodzony przerost nadnerczy,
- gigantyzm/akromegalia,
- hipogonazdym,
- zespoły uwarunkowane genetycznie,
- homocystynuria,
- wysoki wzrost w rodzinie,
- opóźnione dojrzewanie.
Objawy gigantyzmu
Głównym objawem gigantyzmu jest nadmierny wzrost. Osoba jest zdecydowanie wyższa od swoich rówieśników. Ponadto także inne części ciała mogą być większe. Można także zaobserwować grube palce u nóg oraz rąk, dużą głowę, a także pogrubione rysy ciała.
Inne objawy, które mogą towarzyszyć chorobie, to m.in.:
- osłabienie,
- nadmierna potliwość,
- opóźnienie dojrzewania,
- nieregularne miesiączki,
- zaburzenia widzenia,
- nudności,
- bóle głowy.
Gigantyzm – diagnostyka
W diagnostyce gigantyzmu należy oznaczyć hormon wzrostu (GH), a także insulinopodobny czynnik wzrostu (IGF-1) we krwi. W procesie diagnostycznym wykorzystuje się także badanie tomografem komputerowym oraz rezonansem magnetycznym.
Leczenie gigantyzmu
Leczenie gigantyzmu jest uzależnione od przyczyny. Jeżeli jest to guz przysadki mózgowej, to stosuje się zabieg operacyjnych, który powoduje usuniecie gruczolaka. W sytuacji braku możliwości przeprowadzenia zabiegu, można zastosować odpowiednią farmakoterapię, która ma na celu zmniejszenie wydzielania hormonu wzrostu.
W leczeniu stosuje się leki – analogi somatostatyny, a także można zastowoać również leki dopaminergiczne.
Materiały pomocnicze
Cajdler-Łuba A., Mikosiński S., Sobieszczańska – Jabłońska A., Nadel I., Salata I., Lewiński A.; Diagnostyka czynnościowa zaburzeń hormonalnych z elementami diagnostyki różnicowej. Wydawnictwo Czelej.