Zapalenie zatok jest częstą chorobą, która występuje w jesieni oraz podczas zimy. Głównie dochodzi do wystąpienia zapalenia zatok przynosowych. Dolegliwości mogą występować przewlekle.
Zapalenie zatok jest problemem zdrowotnym, który może wystąpić zarówno u dorosłych, jak również u dzieci. Do zapalenia może dojść podczas infekcji, a także powodem może być próchnica. Źle zdiagnozowane zapalenie zatok mogą doprowadzić do występowania przewlekłych stanów zapalnych.
Czym są zatoki oraz jaką funkcję pełnią?
Zatoki są przestrzeniami wypełnionymi powietrzem. Znajdują się w czaszce i można wyróżnić m.in.: zatoki sitowe, klinowe, szczękowe oraz czołowe. Ich funkcja nie jest dokładnie poznana, lecz badacze twierdzą, że ogrzewają oraz nawilżają powietrze. Ponadto biorą udział w procesie odbierania bodźców węchowych oraz w tworzeniu i odbieraniu mowy innych osób, chronią przed urazami oraz mają także udział w procesie termoizolacji czaszki.
Zatoka szczękowa jest największą i znajduje się poniżej oczu i łączy się z jamą nosową. Natomiast czołowe znajdują się nad oczami, klinowe – w obrębie kości klinowej. Natomiast zatoki (komórki) sitowe są zlokalizowane w okolicach kości sitowej.
Przyczyny zapalenia zatok przynosowych
Najczęściej do zapalenia zatok przynosowych dochodzi w sytuacjach w których występuje duże wahanie temperatury np. w zimie. Błona śluzowa nosa oraz zatok może być przesuszona, a więc przenikanie bakterii oraz innych drobnoustrojów chorobotwórczych jest ułatwione. Ponadto do zapalenia może dojść także drogą zębopochodną oraz krwiopochodną.
Zapalenie zatok może powstać w trakcie trwania innej infekcji np. grypy lub przeziębienia. Ponadto polipy oraz zanieczyszczone powietrze także może wywołać dolegliwości.
Do zapalenia zatok dochodzi w sytuacji w której upośledzone jest usuwanie wydzieliny z zatok. Nagromadzona wydzielina jest odpowiednim środowiskiem w którym mogą się rozmnażać bakterie oraz wirusy.
Najczęstszą przyczyną zapalenia zatok są rynowirusy. Ponadto korononawriusy, adenowirusy oraz wirus grypy także mogą doprowadzić do wystąpienia zapalenia. W sytuacji bakteryjnego zapalenia zatok przyczyną jest nadważenie bakteryjnie. Natomiast grzybicze zapalenie występuje bardzo rzadko.
Objawy zapalenia zatok
Objawy zapalenia zatok są zróżnicowane i zależą od miejsca występowania infekcji. Charakterystycznym objawem jest żółta lub zielona wydzielina oraz katar. Wydzielina jest gęsta i utrudniona oddychanie. Może także wystąpić osłabienie organizmu oraz gorączka. Ponadto występuje także ból głowy, który pojawia się przy pochylaniu oraz ból w momencie naciska okolic zatok. Dolegliwości mogą zaburzać węch oraz smak.
Należy pamiętać o tym, że objawy mogą się nasilać podczas aktywności, a w spoczynku mogą się zmniejszyć lub ustąpić.
Zapalenie zatok szczękowych jest związane z promieniowaniem dolegliwości bólowych do zębów, uszu oraz okolicy czołowej. Może także wystąpić dyskomfort w okolicy policzka, a także ropna wydzielina z nosa.
Dolegliwości bólowe zlokalizowane w okolicach nasady nosa mogą świadczyć o wystąpieniu zapalenia zatoki sitowej. Natomiast ból zlokalizowany w okolicach czoła można wskazywać na zapalenie zatok czołowych. Zatoki klinowe powodują dolegliwości bólowe, które promieniują do tyłu głowy.
Osoby, który zmagają się z zapaleniem zatok mogą także mieć przykry zapach z ust oraz kaszel, a także ogólne osłabienie.
Czas trwania dolegliwości jest uzależniony od kilku czynników i mogą one trwać od kilku dni, nawet do kilkunastu tygodni.
Jak można rozpoznać zapalenie zatok?
Diagnostyka zapalenia zatok przynosowych polega na przeprowadzeniu wywiadu lekarskiego oraz zbadania jamy nosowej. Ponadto wykonuje się także badania laboratoryjne (m.in. morfologia, OB.). Dodatkowo lekarz może zlecić wykonanie tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego. Niekiedy jest przydatne także RTG.
Jak można leczyć zapalenie zatok?
Leczenie zapalenia zatok polega na farmakoterapii. Stosuje się leki przeciwzapalne, przeciwbólowe oraz przeciwgorączkowe. Można także zastosować leki miejscowe np. aerozole do nosa.
Jeżeli doszło do wystąpienia przewlekłego zapalenia zatok, to leczenie może polegać na zastosowaniu antybiotykoterapii, która może trwać nawet kilka tygodni. Stosują antybiotyki nie wolno zapomnieć o priobiotykach.
Są także dostępne domowe sposoby leczenia zatok, czyli np. stosowanie płukanek oraz irygacje. Zaleca się także stosowanie inhalacji.
Ponadto niekiedy konieczne jest przeprowadzenie zabiegu chirurgicznego.
Dolegliwości w ostrym zapaleniu zatok powinny ustąpić po kilkunastu dniach. Należy pamiętać o tym, że niewłaściwe leczenie ostrego zapalenia może doprowadzić do powstania przewlekłych dolegliwości.
Zapalenie zatok przynosowych – powikłania
Przewlekle zapalanie zatok przynosowych może doprowadzić do powstania powikłań. Trwający stan zapalny prowadzi do zmian w błonie śluzowej nosa oraz mogą się stworzyć torbiele wypełnione płynem.
Możliwe powikłania:
- ropień podtwardówkowy
- zapalenie opon mózgowo – rdzeniowych
- ropień nadtwardówkowy
- obrzęk zapalny powiek
- ropnie oczodołu
- wytrzeszcz gałki ocznej
- upośledzenie ostrości widzenia
Może wystąpić szereg powikłań, dlatego nie wolno lekceważyć objawów mogących wskazywać na wystąpienie zapalenia zatok.
Zapalenie zatok w ciąży
Kobieta w ciąży również może się borykać z zapaleniem zatok przynosowych. Leczenie różni się od standardowego ze względu na to, że kobiety w ciąży mają przeciwwskazania do stosowania wielu antybiotyków, dlatego mogą stawać np. penicyliny. W leceniu zatok u kobiet w ciąży stosuje się także paracetamol oraz inhalacje. Istotne jest to, aby kobieta nie stosowała żadnych leków bez konsultacji z lekarzem.
Profilaktyka zapalenia zatok
Zapalenie zatok może się przydać każdemu, dlatego można jedynie zmniejszyć ryzyko wystąpienia infekcji. Należy unikać kontaktu z osobami, które mają objawy infekcji górnych dróg oddechowych, a także unikać dymu papierosowego oraz przebywania w pomieszczenia w których występuje duże stężenie zanieczyszczeń. U osób borykających się z alergią istotne jest odpowiednie stosowanie leczenia przeciwalergicznego. Nie wolno też zapomnieć o odpowiednim nawilżeniu pomieszczeń.
Podsumowanie
Zapalenie zatok przynosowych jest częstym problem zdrowotnym, który dotyka dzieci oraz dorosłych. Można wyróżnić ostre oraz przewlekłe zapalenie, a leczenie różni się od jego rodzaju. Dolegliwości mogą trwać od kilkunastu dni do kilkudziesięciu dni. W leczeniu stosuje się farmakoterapię, irygacja, a niekiedy wymagane jest przeprowadzenie operacji.
Ponadto nie wolno lekceważyć objawów, ponieważ powikłania mogą być niebezpieczne dla zdrowia.
Powyższe informacje należy traktować jedynie jako informacyjno– edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być uznawane za profesjonalną poradę. Strona Medspan nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem.
Prezentowane informacje o produktach leczniczych nie stanowią zapewnienia, że zostaną one Panu/Pani przepisane w naszym podmiocie leczniczym.
Informacje o zakresie stosowania leku opracowano na podstawie charakterystyki produktu leczniczego, jednakże zakres zastosowania określonego produktu leczniczego może być w niektórych przypadkach szerszy albo węższy niż wynika to z charakterystyki produktu leczniczego.
Prezentowane informacje nie stanowią reklamy produktu leczniczego w rozumieniu ustawy – Prawo farmaceutyczne.
Omawiane produkty lecznicze nie należy rozpatrywać w odniesieniu do działalności leczniczej Medspan Centrum Medyczne, w szczególności Medspan Centrum Medyczne nie stosuje wskazanych produktów leczniczych w sposób preferencyjny lub w zakresie wykraczającym poza standardowe ich zastosowanie, zgodne z ich przeznaczeniem.
Data opracowania: 25.08.2022