Umiejętność mówienia i prawidłowej artykulacji głosek jest procesem, który trwa latami. Wielu rodziców często niepokoi się o potencjalne wady wymowy, dlatego też niezwłocznie udają się na wizytę do logopedy. Specjalista może porównać aktualny stan umiejętności dziecka do pewnych norm, dzięki którym oceni, czy maluch rozwija się prawidłowo. W dzisiejszym artykule odpowiemy kiedy warto udać się logopedy i na co zwrócić uwagę u swojej pociechy.
Na czym polegają wady wymowy?
Choć każdy rodzic chce, aby jego dziecko wysławiało się poprawnie, to proces ten może trwać wiele lat. Warto pamiętać, że niektóre głoski wymawia się trudniej, dlatego maluchy dłużej uczą się ich właściwej artykulacji. O wadzie wymowy można mówić wtedy, gdy dziecko wypowiada się niezrozumiale i niewyraźnie w porównaniu do norm wiekowych. Wśród najczęstszych zaburzeń można wymienić jąkanie, seplenienie czy rotacyzm. Nie w każdym przypadku niezbędne jest udanie się do specjalisty, jednak jeśli problemy utrzymują się dłuższy czas, warto skonsultować się z logopedą. Będzie on mógł zaproponować terapię i wykonywanie ćwiczeń w domu.Jak przebiega nauka mówienia u dziecka?
Cały proces rozpoczyna się od głużenia, następnie przechodzi w gaworzenie, by w końcu zaowocować pierwszymi, prostymi słowami. Pod koniec pierwszego roku życia dzieci potrafią już wypowiedzieć kilka nieskomplikowanych wyrazów, czyli “mama”, “tata”, “baba” itp. Natomiast w wieku od 18 do 24 miesięcy zaczynają powoli budować proste zdania. Zawsze jednak należy mieć na uwadze indywidualne predyspozycje i uwarunkowania, które sprawiają, że każde dziecko rozwija się w innym tempie. Prawidłowe wymawianie konkretnych głosek następuje w określonym przedziale czasowym. Jedna z najtrudniejszych, czyli „r” może pojawić się dopiero około 6 roku życia lub nawet później. Jakie są więc kolejne etapy rozwoju mowy? Pierwszy rok życia to głoski p, b, m, następnie ś, ź, ń, ć oraz k, g, ch. W okolicy drugiego roku życia dochodzą kolejne dźwięki: f, w oraz l. Z kolei maluchy trzy lub czteroletnie wymawiają zazwyczaj takie głoski, jak: s, z, c, dz. Dopiero około piątego roku życia pojawia się długo wyczekiwane “r”. Na samym końcu tej drogi pociecha będzie miała zdolność artykułowania sz, ż, dż oraz cz.Na czym polegają wady wymowy u dzieci?
Prawidłowe wymawianie głosek, zależy od wielu czynników, między innymi:- budowy anatomicznej aparatu mowy,
- funkcjonowania układu nerwowego,
- słuchu, otoczenia, w którym się wychowuje,
- podejścia rodziców, wychowawców i opiekunów.
- seplenienie, które polega na nieprawidłowym wymawianiu głosek s, z, c, dz, ś, ź, ć, dź, sz, cz, dż, ż,
- jąkanie — brak płynności mowy, zacinanie,
- rotacyzm — stosowanie głosek w sposób wymienny, (np. zamiast r zamieniane na l lub j,)
- lambdacyzm — polega na zamianie głoski l na j lub też pomijanie jej podczas wymowy.
Jak pomóc dziecku w nauce mówienia?
Rodzice są pierwszymi nauczycielami dziecka i poświęcają mu najwięcej czasu. W dużym stopniu to właśnie od nich zależą postępy w nauce mówienia. Jak więc pomóc maluchowi w nauce mowy? Najbardziej pomagają rozmowy z pociechą, wyraźne artykułowanie głosek, poszczególnych słow, czytanie bajek, opowiadanie i rymowanie. Nie zaleca się, aby dorośli zniekształcali wyrazy – zawsze należy mówić w prawidłowy sposób. W ten sposób możemy pozytywnie wpłynąć na rozwój malucha. Warto zwrócić uwagę na budowę aparatu mowy, ponieważ nawet 80 % dzieci z nieprawidłowym zgryzem może mieć wady wymowy. W takiej sytuacji najlepiej jak najwcześniej udać się na wizytę kontrolną do dentysty, który może zauważyć potencjalne nieprawidłowości.Kiedy udać się na wizytę do logopedy?
Na szczęście niewłaściwy sposób artykułowania głosek da się skorygować, szczególnie jeśli zareagujemy odpowiednio wcześnie. Wizyta u logopedy może być wskazana, jeśli dziecko ma problemy z komunikacją, mową, artykulacją lub innymi aspektami językowymi. Oto kilka sytuacji, w których warto rozważyć wizytę u logopedy:- Opóźnienie mowy – jeśli dziecko nie osiąga umownych etapów rozwoju mowy w porównaniu do rówieśników, czy to w zakresie rozumienia, czy wyrażania się słownie, warto skonsultować się z logopedą. Trudności mogą obejmować: brak artykulacji w odpowiednim wieku, ograniczoną ilość słów, trudności w tworzeniu zdań lub problemy z wymową.
- Trudności w artykulacji – jeśli dziecko ma trudności z wymawianiem dźwięków mowy lub wymawia dźwięki niewłaściwie, np. zamienia je na inne lub pomija.
- Trudności w komunikacji społecznej – jeśli dziecko ma trudności w nawiązywaniu i utrzymywaniu kontaktu wzrokowego, rozumieniu gestów, czytaniu sygnałów społecznych, zrozumieniu społecznych zasad komunikacji itp.
- Trudności z płynnością mowy – jeśli dziecko ma trudności z płynnością mowy, takie jak jąkanie się lub trudności w płynnym przepływie słów.
- Problemy z czytaniem i pisaniem – jeśli dziecko ma trudności w czytaniu, pisaniu, rozumieniu zasad ortografii, czy organizowaniu myśli podczas pisania, wizyta u logopedy może pomóc w diagnozowaniu trudności związanych z umiejętnościami czytania i pisania oraz w zaplanowaniu odpowiednich ćwiczeń i terapii.
Powyższe informacje należy traktować jedynie jako informacyjno– edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być uznawane za profesjonalną poradę. Strona Medspan nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem.
Prezentowane informacje o produktach leczniczych nie stanowią zapewnienia, że zostaną one Panu/Pani przepisane w naszym podmiocie leczniczym.
Informacje o zakresie stosowania leku opracowano na podstawie charakterystyki produktu leczniczego, jednakże zakres zastosowania określonego produktu leczniczego może być w niektórych przypadkach szerszy albo węższy niż wynika to z charakterystyki produktu leczniczego.
Prezentowane informacje nie stanowią reklamy produktu leczniczego w rozumieniu ustawy – Prawo farmaceutyczne.
Omawiane produkty lecznicze nie należy rozpatrywać w odniesieniu do działalności leczniczej Medspan Centrum Medyczne, w szczególności Medspan Centrum Medyczne nie stosuje wskazanych produktów leczniczych w sposób preferencyjny lub w zakresie wykraczającym poza standardowe ich zastosowanie, zgodne z ich przeznaczeniem.
Data opracowania: 14.06.2023