W Polsce istnieje wiele zawodów związanych z dziedziną psychologii i psychoterapii, które często są mylone ze sobą. Kluczową różnicą między nimi jest zakres kompetencji, kwalifikacje oraz podejście do leczenia zaburzeń psychicznych i emocjonalnych. W tym artykule przyjrzymy się bliżej roli psychologa, psychiatry i psychoterapeuty, by zrozumieć, jakie różnice są między tymi specjalistami.
Psycholog, psychiatra i psychoterapeuta – czym się różni?
Psycholog jest specjalistą, który zajmuje się badaniem psychiki człowieka. Aby zostać psychologiem, osoba ta musi ukończyć studia na kierunku psychologia, zdobyć tytuł magistra, a następnie skupić się na specjalizacji, takiej jak na przykład psychologia kliniczna. Psycholog kliniczny zajmuje się diagnozowaniem i leczeniem różnych zaburzeń psychicznych. Nie jest on jednak lekarzem i nie ma uprawnień do przepisywania leków.
Psychiatra, z kolei, to lekarz specjalizujący się w dziedzinie psychiatrii. Aby zostać psychiatrą, konieczne jest ukończenie studiów medycznych oraz specjalizacja z psychiatrii. Psychiatra ma uprawnienia do prowadzenia diagnozy psychologicznej, leczenia farmakologicznego i wystawiania recept na leki. Jest to specjalista, który może pracować zarówno w szpitalu psychiatrycznym, jak i w prywatnej praktyce.
Psychoterapeuta to profesjonalista zajmujący się prowadzeniem psychoterapii. W przeciwieństwie do psychologa czy psychiatry, psychoterapeuta może mieć różne podstawowe wykształcenie, na przykład psychologiczne, psychiatryczne lub socjalne. Istnieje wiele nurtów psychoterapeutycznych, takich jak podejście psychodynamiczne, poznawczo-behawioralne czy humanistyczne. Psychoterapeuci często zdobywają dodatkowe szkolenia w konkretnych nurtach, aby poszerzyć swoje kompetencje.
Kompetencje psychologa i psychiatry
Psychoterapia to forma leczenia, która ma na celu pomóc osobie w radzeniu sobie ze stresem, trudnościami emocjonalnymi, czy kryzysem życiowym. Psychoterapeuta, stosując różne metody terapeutyczne, pomaga klientowi zrozumieć i rozwiązać problemy. Psychoterapia może być prowadzona zarówno przez psychologa klinicznego, jak i psychoterapeutę o innej podstawowej specjalizacji.
Warto podkreślić, że niektóre osoby decydują się na pomoc psychologiczną czy psychoterapeutyczną, udając się do specjalisty z własnej inicjatywy. Jednak w przypadku poważniejszych zaburzeń psychicznych, skierowanie do psychiatry może być konieczne, a leczenie farmakologiczne może być niezbędne.
Kluczową kwestią jest także fakt, że psychoterapeuci często korzystają z superwizji, czyli regularnych spotkań z doświadczonym terapeutą, który pomaga w analizie prowadzonych sesji i rozwoju umiejętności terapeuty.
Podsumowując, różnice między psychologiem, psychiatrą a psychoterapeutą wynikają głównie z zakresu ich kompetencji, podejścia terapeutycznego oraz formy leczenia, jaką oferują. W przypadku trudności w radzeniu sobie z emocjonalnymi czy psychicznymi problemami, warto udać się po pomoc do odpowiedniego specjalisty, który będzie w stanie zaoferować właściwą formę wsparcia.
Łączenie metod terapeutycznych
W licznych przypadkach, takich jak depresja czy zaburzenia odżywiania, konieczne może być zarówno podjęcie psychoterapii, jak i leczenia farmakologicznego. W takiej sytuacji psychoterapeuta może również zasugerować skonsultowanie się z psychiatrą, i nie ma potrzeby obawiać się, że to sygnalizuje coś negatywnego. Skierowanie na konsultację psychiatryczną nie jest oznaczeniem choroby psychicznej ani konieczności leczenia szpitalnego. To jedynie wskazanie, że nasze trudności mogą wymagać dodatkowego wsparcia. Czasem stosowanie leków może okazać się konieczne, aby efektywnie pracować nad sobą w ramach terapii. Jednakże, może się również zdarzyć, że nie będzie to niezbędne. W przypadku wątpliwości terapeuty, dotyczących konieczności leczenia farmakologicznego, może zostać zaproponowane skonsultowanie się z lekarzem w celu rozstrzygnięcia tych kwestii.
Specjalista od zdrowia psychicznego a leki
Jedynie psychiatra posiada uprawnienia do przepisywania leków. Leki są zazwyczaj stosowane w przypadku umiarkowanej i ciężkiej depresji, napadów lękowych, zaburzeń odżywiania i snu. Mogą również okazać się pomocne w przypadku obsesyjnych myśli, natręctw oraz w leczeniu uzależnień, które to zajmują się terapeuci uzależnień – specjaliści z odpowiednim przygotowaniem. Wizyta u psychiatry jest konieczna, gdy występują objawy, które budzą poważny niepokój, takie jak utrata kontaktu z rzeczywistością, słyszenie głosów w głowie, agresywne zachowanie wobec innych. Również myśli samobójcze, okaleczanie się i wszelkie inne formy szkodzenia sobie wymagają konsultacji lekarskiej.
Podsumowując: psycholog, psychoterapeuta i psychiatra to trzy odrębne zawody. Psychoterapeuci i psychiatrzy często współpracują, ponieważ wiele problemów wymaga łączenia psychoterapii z lekami. Często leki eliminują jedynie objawy, nie wpływając na przyczyny trudności, co skutkuje ich powrotem po pewnym czasie. W wielu przypadkach krótkoterminowa terapia mogłaby zapobiec nawrotom.
Konsultacje online z psychiatrą
W obecnych czasach popularne stały się także konsultacje online, umożliwiające zdalny dostęp do wsparcia psychologicznego. Zarówno psychoterapeuci, jak i psychiatrzy oferują możliwość prowadzenia sesji terapeutycznych online, co sprawia, że pomoc jest dostępna w wygodny sposób, zwłaszcza dla osób z ograniczoną mobilności lub z trudnościami w dotarciu do gabinetu.
Warto również zaznaczyć, że niektórzy psychiatrzy mają obecnie możliwość przepisywania recept online, co znacznie ułatwia pacjentom dostęp do niezbędnych leków. Ta innowacja odgrywa istotną rolę w dostarczaniu skutecznej opieki psychiatrycznej, zwłaszcza w sytuacjach, gdy osobiste wizyty są utrudnione.
Podkreślenie dostępności usług online może być kluczowe, aby zachęcić osoby do skorzystania z pomocy psychologicznej i psychiatrycznej, zwłaszcza w obliczu ograniczeń wynikających z sytuacji życiowych czy globalnych wydarzeń.
Powyższe informacje należy traktować jedynie jako informacyjno– edukacyjne. Treści te i porady w nich zawarte nie mogą zastąpić bezpośredniego kontaktu z lekarzem i nie powinny być uznawane za profesjonalną poradę. Strona Medspan nie ponosi odpowiedzialności za wykorzystywanie porad z materiałów bez wcześniejszej konsultacji z lekarzem. Prezentowane informacje o produktach leczniczych nie stanowią zapewnienia, że zostaną one Panu/Pani przepisane w naszym podmiocie leczniczym. Informacje o zakresie stosowania leku opracowano na podstawie charakterystyki produktu leczniczego, jednakże zakres zastosowania określonego produktu leczniczego może być w niektórych przypadkach szerszy albo węższy niż wynika to z charakterystyki produktu leczniczego. Prezentowane informacje nie stanowią reklamy produktu leczniczego w rozumieniu ustawy – Prawo farmaceutyczne. Omawiane produkty lecznicze nie należy rozpatrywać w odniesieniu do działalności leczniczej Medspan Centrum Medyczne, w szczególności Medspan Centrum Medyczne nie stosuje wskazanych produktów leczniczych w sposób preferencyjny lub w zakresie wykraczającym poza standardowe ich zastosowanie, zgodne z ich przeznaczeniem. Data opracowania: 25.11.2023