Szacuje się, że endometrioza występuje u 6-10% kobiet w wieku rozrodczym i mija średnio 8-10 lat, aby postawić diagnozę. Jakie są przyczyny oraz leczenie endometriozy? O czym należy wiedzieć?
Spis treści
Co to jest endometrioza?
Endometrioza to choroba narządów płciowych, która występuje u kobiet. Charakteryzuje się obecnością błony śluzowej macicy, poza obrębem macicy. Błona śluzowa może się znaleźć na różnych narządach np. jajnikach, nerce, jelitach, płucach itp.
Komórki błony śluzowej wykazują aktywność wydzielniczą, więc odpowiadają na zmiany hormonalne, które są w cyklu kobiecym. Zatem dochodzi do krwawienia oraz powstania guzków i torbieli w różnych miejscach w organizmie. Ponadto powstają zrosty.
Szacuje się, że endometrioza jest drugim powodem dla którego kobiety mają usuniętą macicę.
Przyczyny endometriozy
Mimo wielu badań naukowych, nadal nie ustalono przyczyny powstania endometriozy. Jest jedną z bardziej tajemniczych chorób. Naukowcy twierdzą, że przyczyną mogą być m.in. czynniki wrodzone, autoimmunologiczne, alergiczne oraz środowiskowe.
W endometriozie dochodzi do wstecznego miesiączkowania, czyli krew zamiast opuszać organizm poprzez pochwę, dostaje się takżę do jajowodów a następnie do jamy otrzewnowej, powodując wszczepianie się komórek endometrium.
Endometrioza może powodować niepłodność oraz zmniejsza komfort życia, ponieważ może przebiegać z silnymi dolegliwościami bólowymi.
Warto wiedzieć, że jest 3-10 krotnie większe ryzyko zachorowania, jeżeli krewne z pierwszej linii miały zdiagnozowaną endometriozę. Ponadto czynnikiem ryzyka jest wczesna pierwsza miesiączka oraz krótkie cykle.
Objawy endometriozy
Każda kobieta inaczej reaguje na endometriozę. Niektóre będą miały bardzo silne dolegliwości bólowe oraz inne objawy, a niektóre – nie będą prezentować objawów.
Do najczęstszych objawów zalicza się ból, który jest podobny do bólu menstruacyjnego. Może występować podczas miesiączki, a także w inne dni. Ponadto występuje ból podczas kontaktu seksualnego oraz w trakcie oddawania moczu oraz stolca. Miesiączki mogą być bardzo bolesne.
W endometriozie może wystąpić ból przewlekły, który trwa powyżej sześciu miesięcy. Dodatkowo mogą pojawić się objawy związane z układem pokarmowy np. wzdęcia, zaparcia oraz biegunka.
W zależności od lokalizacji wszczepów – mogą się pojawić inne – dodatkowe objawy.
Na czym polega diagnostyka endometriozy?
Diagnostyka w endometriozie jest trudną czynnością, ponieważ często musi upłynąć wiele lat, aby lekarz postawił prawidłową diagnozę. Jednym z kryteriów jest tzw. obecność torbieli czekoladowej. Natomiast wiele kobiet – nie ma obecnej torbieli.
W diagnostyce endometriozy wykorzystuje się USG ginekologiczne, USG jamy brzusznej, badania obrazowe – tomografia oraz rezonans magnetyczny. Ponadto jeżeli jest przeprowadzony zabieg operacyjny, to pobrany materiał ocenia się pod kątem histologicznym.
Niektórzy lekarze wykonują tzw. laparoskopie zwiadowczą celem sprawdzenia, czy są obecne ogniska endometriozy, lecz coraz częściej lekarze decydują się, aby nie wykonywać zabiegu.
Leczenie endometriozy
Leczenie endometriozy jest uzależnione od objawów z którymi kobieta się zmaga, wiekiem oraz planami związanymi z posiadaniem dzieci. Ginekolog dobierze indywidualne leczenie, lecz należy pamiętać, że nie ma leków na endometriozę. Stosowane leczenie polega na zmniejszeniu występowania dolegliwości oraz poprawie komfortu życia.
W leczeniu stosuje się farmakoterapie, która głównie polega na wywołaniu braku miesiączki. Takie leczenie powinno zmniejszyć dolegliwości bólowe oraz spowodować, że wszczepy się zmniejszą. W leczeniu wykorzystuje się tabletki antykoncepcyjne, analogi hormonu uwalniającego gonadotropinę, danazol, progestageny oraz inhibitory aromatazy.
Ponadto stosuje się leki przeciwbólowe oraz przeciwzapalne z grupy NLPZ.
Kolejną metodą jest leczenie chirurgiczne. Stosuje się zachowawcze leczenie, które polega na usunięciu ognisk choroby, a także leczenie radykalne, które może polegać na usunięciu macicy.
Leczenie endometriozy domowymi sposobami
W leczeniu endometriozy można również zastosować domowe sposoby walki z tą chorobą. Jednym ze sposobów jest wdrożenie odpowiedniej diety – najlepiej w porozumieniu z dietetykiem. W diecie powinny się znaleźć odpowiednie kwasy tłuszczowe oraz substancje, które będą wzmacniać odporność oraz zmniejszać stan zapalny.
Kolejnym sposobem jest akupunktura oraz joga. Stosowanie akupunktury oraz jogi ma na celu zmniejszenie odczuwanych dolegliwości bólowych.
Kobietom cierpiącym na endometriozę zaleca się także aktywność fizyczną, lecz trzeba ją dostosować do możliwości organizmu, bowiem zbyt duża aktywność może zwiększać odczuwany ból.
W zależności od występujących dolegliwości, można także zastosować ziołolecznictwo. Zioła mogą łagodzić ból, uspokajać, a także zmniejszać zaparcia, czy inne objawy ze strony układu pokarmowego. Przed zastosowaniem ziół należy się skonsultować z lekarzem.
