Zaburzenia snu należą do najczęstszych dolegliwości zdrowotnych Polaków. Głównym zaburzeniem jest bezsenność, która jest traktowana jako choroba cywilizacyjna. Szacuje się, że bezsenność dotyka już ponad połowy Polaków, a więc zatem jest to dosyć powszechny problem zdrowotny, który ma znaczący wpływ na komfort życia.
Bezsenność jest to stan niedoboru snu co najmniej przez trzy dni w ciągu tygodnia i ten stan trwa minimum jeden miesiąc. Zaburzenia snu głównie dotyczą osób dorosłych, lecz też są przypadki związanie z osobami nieletnimi. Ponadto w grupie ryzyka znajdują się osoby starsze, kobiety, osoby z chorobami psychicznymi oraz neurologicznymi.
Zaburzenia bezsenności są związane z trudnościami w uśnięciu, wybudzaniem się w nocy, zbyt małą liczbą godzin snu, a także z zbyt wczesnym wybudzaniem się rano.
Sen ma ogromne znaczenie, ponieważ podczas snu dochodzi do wielu procesów. W mózgu dochodzi do uporządkowania zebranych informacji, a także regenerują się neuroprzekaźniki. Ponadto sen ma również wpływ na układ odpornościowy, a także obniża poziom cholesterolu. Dodatkowo podczas snu jest regulowana gospodarka hormonalna, która ma ochronny wpływ na zachorowanie na nowotwory.
Jakie mogą być konsekwencje nieefektywnego snu?
Wiadomo, że zbyt mała liczba godzin snu, a także nie efektywny sen mają wpływ na codzienne funkcjonowanie. Pogarsza się koncentracja oraz czas reakcji, a także przewlekła bezsenność może doprowadzić do obniżenia samopoczucia psychicznego, a w konsekwencji może się rozwinąć depresja lub inne choroby, albo zaburzenia psychiczne.
Warto nadmienić, że sen również ma wpływ na metabolizm. Jego niedobór zwiększa ryzyko powstania insulinooporności, która może doprowadzić do rozwinięcia otyłości. Ponadto bezsenność zwiększa apetyt.
Co może wpływać na jakość snu?
Przede wszystkim należy pamiętać, że hałas może przeszkadzać, więc powinien być zminimalizowany do minimum. Elektroniczne urządzenia (np. telefon, tablet, laptop) nie powinny się znajdować się w sypialni podczas nocnego snu.
Należy pamiętać o tym, że zbyt duży wysiłek fizyczny przed snem, może doprowadzić do problemu w zaśnięciu. Podobnie, jak oglądnie telewizji. Ponadto nie powinno się spożywać obfitego oraz ciężkostrawnego posiłku przed snem. Konsumpcje zaleca się kilka godzin przed momentem w którym zamierzamy pójść spać.
Jednym z głównych czynników, który ma negatywny wpływ na sen, jest stres. Może on być związany z pracą zawodową lub problemami domowymi, dlatego warto stosować różnego rodzaju techniki relaksacyjne lub korzystać ze wsparcia psychologicznego w sytuacjach kryzysowych. Warto nadmienić, że przewlekły stres może prowadzić do powstania wielu chorób.
Dodatkowym czynnikiem, który ma związek ze snem, są choroby przewlekłe lub ostre. Dolegliwości z nimi związane mogą powodować trudności w zasypianiu lub wybudzanie w nocy, dlatego warto porozmawiać z lekarzem prowadzącym celem ewentualnego wdrożenia dodatkowych leków lub zmianą leczenia.
Warto też zwrócić uwagę na temperaturę w pomieszczeniu, ponieważ zbyt niska lub wysoka – nie sprzyja odpowiedniemu odpoczynku. Ponadto materac powinien być odpowiednio dobrany. Niektóre badania mówią o tym, że nie powinno się spać z partnerem w jednym łóżku, ponieważ druga osoba może mieć wpływ na pojawienie się zaburzeń snu.
Jak dbać o właściwy sen?
- Odpowiednia ilość godzin snu, która jest zależna od wieku. Średnio jest to 7-8 godzin na dobę. W tej kwestii warto śledzić doniesienia naukowe, ponieważ liczba godzin snu, zmienia się na podstawie nowych badań.
- Odpowiednia dieta
- Optymalna temperatura w pomieszczeniu
- Unikanie światła niebieskiego przed snem
- Stosowanie technik relaksacyjnych
- Nawilżanie oraz wietrzenie sypialni
- Regularna zmiana pościeli
- Wymiana nieodpowiedniego materaca
- Regularne godziny wstawania oraz zasypiania
Jak walczyć z bezsennością?
Jeżeli nie farmakologiczne metody nie pomogą to można spróbować zastosować suplementy diety zawierające melatoninę. Są to preparaty dostępne bez recepty, lecz należy pamiętać o tym, że każdy lek należy skonsultować z lekarzem, ponieważ może mieć wpływ na obecnie stosowane leki.
Kolejnym krokiem może być wizyta u lekarza rodzinny, który może przepisać leki w ramach leczenia bezsenności. Warto się dowiedzieć czy zalecony lek ma potencjał uzależniający, ponieważ na rynku są dostępne leki w ramach leczenia bezsenności, które mogą uzależnić i które powinno się stosować przez krótki okres czasu. Natomiast są też dostępne preparaty, które nie mają potencjału uzależniającego, a które są również skuteczne w leczeniu bezsenności.
Bezsenność powinna być leczona przez lekarza psychiatrę, lecz również lekarze rodzinni bardzo często przepisują e-recepty, ponieważ jest to popularny problem, a lekarz pierwszego kontaktu jest osobą do której najczęściej się zgłaszamy.
Nieefektywny sen wpływa na jakość naszego życia, dlatego warto popracować nad poprawą jakości snu, ponieważ jest to bardzo istotny aspekt dla organizmu człowieka.