Podczas trwania lockdownu z powodu COVID-19, teleporady były bardzo popularną formą kontaktu z lekarzem. W takcie zdalnej konsultacji lekarz mógł wystawić e-receptę na leki w ramach kontynuacji leczenia, a także w późniejszym czasie – zwolnienie lekarskie.
Zwolnienie lekarskie bez wychodzenia z domu
Zwolnienia lekarskie wystawiane w ramach e-konsultacji lekarskich wzbudzają sporo kontrowersji. Zarówno wśród pacjentów, którzy nie akceptują teleporad, jak również wśród pracowników różnych instytucji. W sieci można przeczytać pojawiające się komentarze na temat wyłudzania zwolnień lekarskich. Jeden z lekarzy zauważył, że zwolnienia lekarskie są również wyłudzane podczas wizyt stacjonarnych, ponieważ nie zawsze i w krótkim czasie można potwierdzić występujące dolegliwości.
Na początku trwania pandemii, lekarze otrzymali nowe uprawnienia – mogli wystawiać zwolnienia podczas rozmowy telefonicznej. Miało to na celu zmniejszenie rozprzestrzeniania się chorób wirusowych oraz bakteryjnych. Z tej możliwości korzystało wielu pacjentów, którzy mieli symptomy choroby infekcyjnej, zwłaszcza z objawami podobnymi do COVID-19.
Minęło już ponad dwa lata i lekarze nadal wystawiają zwolnienia lekarskie (e-ZLA) w ramach teleporad lekarskich. Zgodnie z wypowiedziami osób publicznych, lekarze nie zostaną pozbawieni tych możliwości, ponieważ zmniejsza to rozprzestrzenienie się infekcji. Natomiast należy zauważyć, że większość e-zwolnień lekarskich można uzyskać online, ponieważ POZ ograniczają liczbę teleporad ze względu na aspekty prawne oraz związane z finansowaniem.
Czy zwolnienie lekarskie przez internet jest legalne?
Tylko osoba uprawniona może wystawić zwolnienie lekarskie. Jest to bez znaczenia, czy jest to przez internet, czy podczas konsultacji stacjonarnej. Zazwyczaj lekarz wystawia e-ZLA, czasami tą czynność może zlecić innej osobie. Zatem otrzymane zwolnienie lekarskie online jest legalnym dokumentem. Ponadto na druku e-ZLA nie ma żadnych informacji mówiących o tym, że zostało ono uzyskane podczas e-wizyty.
Dla kogo zwolnienie online?
Należy pamiętać o tym, że nie każdy może uzyskać zwolnienie online. Jest ono głównie przeznaczone dla osób, które borykają się z chorobami infekcyjnymi. Podczas teleporady, nie można przeprowadzić badania fizykalnego, więc lekarz może odmówić wystawienia zwolnienia w ramach dolegliwości bólowych np. kręgosłupa lub brzucha. Ponadto podczas e-konsultacji, zazwyczaj lekarz nie przedłuży już istniejącego zwolnienia lekarskiego, ponieważ stan zdrowia powinien ocenić lekarz, który podjął się leczenia.
Zwolnienie online – na ile dni?
O czasie niezdolności do pracy decyduje lekarz konsultujący. Natomiast w ramach teleporad lekarskich, nie praktykuje się zwolnień wystawianych na dłużej niż siedem dni. Wyjątkiem mogą być choroby oraz zaburzenia psychiczne, lecz takie zwolnienie powinno być wystawione w poradni psychiatrycznej. Należy pamiętać o tym, że ZUS może skontrolować każde zwolnienie lekarskie. Ponadto kontrola może być również zrealizowana na prośbę pracodawcy.
Mogę chodzić, czy muszę leżeć?
Na zwolnieniu lekarskim są widoczne różne kody. Lekarz decyduje o tym, czy pacjent może chodzić, czy podczas zwolnienia lekarskiego musi leżeć. Informację tą można sprawdzić na kopii zwolnienia lekarskiego, która jest czasami przesłana przez prywatną placówkę medyczną. Podczas rozmowy telefonicznej można dopytać lekarza o tą kwestię.
Jeżeli pacjent powinien leżeć, to warto mieć na uwadze, aby nie wykonywać zakupów lub przebywać w restauracji.
Gdzie mogę sprawdzić e-ZLA?
Zwolnienie lekarskie (e-ZLA) jest wystawione w ogólnopolskim systemie PUE ZUS. W zależności od czasu migracji danych, zwolnienie może być widoczne u pracownika oraz pracodawcy już po kilku minutach, albo po kilku dniach. Placówka medyczna oraz system z którego korzystają lekarze, nie ma wpływu na widoczność zwolnienia. Czasami zdarza się tak, że pracownik widzi w systemie zwolnienia, a pracodawca nie.
Zwolnienie lekarskie, dawniej L4 można sprawdzić w IKP lub w PUE ZUS. Czasami L4 nie jest widoczne w IKP, lecz to nie znaczy o tym, że zwolnienie nie zostało wystawione. Systemy jeszcze nie są doskonałe, więc zdarzają się błędy lub opóźnienie w przekazywaniu informacji pomiędzy instytucjami.
Zwolnienie online wstecz?
Lekarz może wystawić zwolnienie lekarskie wstecz, maksymalnie do 3 dni. Natomiast psychiatra – do trzydziestu dni. W ramach usług telemedycznych nie praktykuje się wystawiania zwolnień wstecz, ponieważ placówki medyczne są czynne 24/7, więc konsultacje można zrealizować w dowolnym momencie. Ten przepis jest głównie skierowany do lekarzy pracujących w stacjonarnych gabinetach lekarskich, ponieważ są one czynne od poniedziałku do piątku. Zatem pacjent nie może uzyskać zwolnienia w weekend, jeżeli takie potrzebuje.
Czy lekarz może odmówić wystawienia zwolnienia online?
Oczywiście lekarz jest osobą decyzyjną i jeżeli stwierdzi, że istnieją przeciwwskazania do wystawienia e-ZLA, to odmówi – przekazując dalsze zalecenia. E-konsultacje lekarskie mają ograniczenia, dlatego nie zawsze jest możliwość otrzymania e-zwolnienia. Lekarz musi mieć na uwadze bezpieczeństwo pacjenta, więc może zalecić konsultacje stacjonarną podczas której zostanie przeprowadzone badanie fizykalne.