Łuszczyca jest ogólnoustrojową zapalną chorobą skóry, która charakteryzuje się występowaniem zmian skórnych. Przyczyna występowania jest złożona i szacuje się, że łuszczyca występuje u ok. 2-3% osób rasy białej. Jak się objawy łuszczycy? Na czym polega leczenie łuszczycy?
Spis treści
Objawy łuszczycy
U osób zmagających się z łuszczycą występują specyficzne zmiany skórne, które są związane z zaburzeniem regeneracji naskórka. Chorobę można podzielić na kilka etapów w których zmiany skórne mają różnych charakter.
W początkowej fazie można zaobserwować tzw. wykwit pierwotny, czyli czerwonobrunatna grudka o drobnopłatowej złuszczającej się powierzchni. Zmiana jest odgraniczona i jej średnica może wynosić 1-2 cm.
Tarczki, czyli zmiany w pełni rozwinięte są większe i pokryte przylegającymi srebrzystymi łuskami, czyli tzw. blaszkami łuszczycowymi. Ich średnica może sięga nać nawet kilku centymetrów.
Po zdrapaniu łuski można zaobserwować błyszczącą powierzchnie, która może przypominać pokrycie woskiem. Jest to tzw. objaw świecy stearynowej. Ponadto mogą być też obecne drobne kropelkowate krwawienia i jest to tzw. objaw Auspitza.
Oprócz charakterystycznych zmian, może być także obecny świąd, który nasila się w trakcie zaostrzenia choroby. Zmiany typowo występują na łokciach, owłosionej skórze głowy, kolanach oraz w okolicy lędźwiowo-krzyżowej. Czasami zdarza się, że zmiany mogą pokryć całą skórę.
Warto wiedzieć, że objaw Koebnera to zmiany łuszczycowe, które występują po 6-12 dniach wzdłuż linii zadrapania.
Wyróżnia się kilka odmian łuszczycy:
- krostkowa,
- stawowa,
- kropelkowa,
- wysiękowa,
- zwyczajna,
- owłosionej skóry głowy.
W łuszczycy krostkowej, skóra jest opuchnięta, czerwona oraz pokryta krostami z ropną wydzieliną. Może występować pod postacią uogólnionej lub miejscowej.
Łuszczyca stawowa, czyli inaczej łuszczycowe zapalenie stawów (ŁZS) charakteryzuje się przewlekłym zapaleniem stawów z łuszczą lub bez łuszczycy skóry. Możne występować w wielu lokalizacjach lub tylko w jednej.
W łuszczycy kropelkowej zmiany mą charakter niewielkich grudek, które występują na czubku głowy, tułowiu lub kończynach. Ta postać łuszczycy może być związana z przebyciem infekcji np. gardła.
Łuszczyca wysiękowa zazwyczaj występuje w fałdach skórnych, a zmiany są jaskrawoczerwone, błyszczące oraz pokryte łuską. Często występuje w pachwinach lub pod biustem.
Łuszczyca zwyczajna jest najczęstszą postacią. Zmiany są okrągłe lub owalne, wypukłe, oddzielone od zdrowej skóry oraz pokryte łuską. Mogą być zlokalizowane na ramionach, łokciach, nogach, kolanach, plecach, brzuchu, stopach, dłoniach, głowie oraz rzadko na twarzy.
Łuszczyca paznokci może przebiegać z obecnością zmian skórnych lub tylko stanowić jeden objaw. Jej głównym objawem jest naparstkowanie, czyli w płytce paznokciowej powstają punktowe wgłębienia, które są ułożone przypadkowo lub liniowo. Może być widoczne żółtawe przebarwienie.
Łuszczyca owłosionej skóry głowy jest odgraniczona z czerwonymi plamami lub są obecne tarczki pokryte srebrnymi łuskami. Zmiany mogą również wychodzić poza obszar owłosienia, czyli na czoło, kark oraz uszy. Często może się dodatkowo pojawić świąd.
Należy pamiętać o tym, że osoby, które zmagają się z łuszczycą mogą częściej rozwinąć inne choroby np. cukrzycę, nadciśnienie tętnicze, otyłość, zawał serca, udar mózgu, miażdżycę, a także depresje.
Przyczyny łuszczycy
Łuszcza to niezakaźna oraz ogólnoustrojowa choroba zapalna, która należy do chorób przewlekłych. Przyczyna powstania łuszczy nie jest w pełni wyjaśniona, lecz występują czynniki, które mogą mieć wpływ na jej powstanie.
- Genetyczne – m.in. polimorfizm geny HLA-Cw6
- Środowiskowe – niektóre leki, infekcje, palenie tytoniu, spożywanie alkoholu, menopauza, ciąża oraz poród
- Immunologiczne – m.in. zaburzenia funkcjonowania komórek Langerhansa zlokalizowanych w naskórku, a także mechanizmy zależne od limfocytów T.
Wyróżnia się dwa typy łuszczy zwykłej:
Typ 1 ma związek z predyspozycjami genetycznymi i objawy często występują przed 40 rokiem życia. Często w dzieciństwie lub w wieku młodzieńczym. Trudniej reaguje na leczenie i ten typ cechuje cięższy przebieg.
Typ II to jest inaczej łuszczyca dorosłych, która pojawia się między 50 a 70 rokiem życia.
Warto wiedzieć, że łuszczyca może być dziedziczona.
Leczenie łuszczycy
Leczeniem łuszczycy zajmuje się dermatolog i jest ona rozpoznawana na podstawie oceny zmian skórnych. Czasami jest wymagana biopsja zmiany skórnej celem oceny histopatologicznej.
Łuszczy nie można wyleczyć, ponieważ występuje nawrót choroby, więc celem leczenia jest zmniejszenie występujących objawów oraz powikłań. W leczeniu głównie stosuje się leki, które są stosowane miejscowo, lecz także lekarz może zalecić leczenie ogólnoustrojowe.
W leczeniu miejscowym stosuje się m.in. cygnolinę, glikokortykosteroidy, analogi witaminy D3, dziegcie oraz preparaty keratolityczne.
Natomiast w leczeniu ogólnoustrojowym stosuje się m.in. fototerapię, cyklosporynę A, retinoidy, metotreksat, fotochemioterpię oraz leki biologiczne.
Leczenie ogólne zazwyczaj stosuje się, jeżeli zmiany przekraczają ponad 10% powierzchni ciała oraz nie reagują na preparaty stosowane miejscowo.
Osoby zmagające się z łuszczycą, nie mogą zapomnieć o odpowiedniej higienie ciała oraz stosowaniu właściwych dermokosmetyków. Zaleca się stosować preparaty, które zawierają siarkę oraz mają działanie keratolityczne.
W okresie remisji należy pamiętać o tym, aby unikać czynników, które mogą nasilać występowanie zmian.
Materiały pomocnicze
A. Kaszuba, Z. Adamski „Poradnik lekarza praktyka. Dermatologia”, Wydawnictwo Czelej