Ból głowy jest jednym z częstszych problemów zdrowotnych. Może być wywołane wieloma czynnikami i zazwyczaj ustępuje samoistnie, lecz też mogą być objawem wielu chorób.
Z bólem głowy pacjenci często przychodzą do lekarza, ponieważ może on powodować nieobecność w pracy, a także na uczelni oraz wpływa na komfort życia codziennego.
Spis treści
Jakie są rodzaje bólu głowy?
Ból głowy można podzielić na samoistny, czyli nie jest związany z innymi dolegliwościami, a także jako ból wtórny, czyli jest to objaw innych procesów chorobotwórczych, które toczą się w organizmie. Warto nadmienić, że istnieje ponad 150 rodzajów różnego rodzaju bólu głowy, a więc niewątpliwie jest to wyzwanie dla neurologa, aby postawił odpowiednią diagnozę.
Ponadto dolegliwości bólowe głowy mogą występować rodzinnie. Jeżeli jeden członek rodziny zmaga się z np. migrenę, to istnieje duże prawdopodobieństwo, że inne osoby również mogą zmagać się z tym problemem zdrowotnym.
Najczęstsze dolegliwości bólowe to:
- bóle pourazowe
- pochodzenia naczyniowego, czyli np. migrena, ból głowy w przebiegu nadciśnienia tętniczego
- w chorobach oczu oraz uszu
- pochodzenia toksycznego
- nerwobóle okolic twarzy oraz głowy
- w przebiegu chorób związanych zapaleniem zatok
- związane z chorobami psychicznymi
- na skutek zmian w okolicach szyi oraz karku
Ponadto można również wymienić m.in. ból klasterowy, napięciowy, migrena, spowodowany nadużywaniem leków, piorunujący, spowodowany zimnymi napojami, ból ciągły oraz występujący po aktywności fizycznej.
Dodatkowo ból głowy można podzielić ze względu na występującą lokalizacje np. z tyłu głowy, w skroniach, z lewej strony oraz z prawej strony.
Ból głowy, który jest odczuwany z tyłu może być spowodowany np. nadciśnieniem tętniczym krwi oraz związany z dolegliwościami odcinka szyjnego. Natomiast ból z przodu może wskazywać na napięciowy ból głowy, a także migrenę lub jest związany z zapalaniem zatok.
Dolegliwości bólowe odczuwane po prawej lub lewej stronie mogą sugerować na występowanie klastrowego bólu. Natomiast ból skroniowy może być związany z wieloma przyczynami np. różnego rodzaju infekcjami, guzem mózgu czy napięciowym bólem.
Przyczyny bólu głowy
Do najczęstszych przyczyn bólu głowy należy zaliczyć problemy z krążeniem mózgowym, silne stany emocjonalne np. stres, zmiany hormonalne, czy stosowanie używek np. tytoniu oraz alkoholu. Ponadto także zmęczenie może wywołać ból głowy. Do przyczyn także może należeć odwodnienie, alergia, zmiana pogody, choroby np. nadciśnienie, grypa, zapalenie zatok, a także kontuzje związane z obszarem mózgu np. wstrząśnienie mózgu.
Ból głowy w przebiegu migreny
Dokładna przyczyna występowania migreny nie została poznana. Wieloletnie badania pokazały, że przyczyny migreny są złożone. Często wymienia się czynniki środowiskowe oraz genetyczne.
Migrena to występowanie silnych oraz napadowych bólów głowy, które mogą trwać od kilku do kilkunastu godzin. Ponadto mogą im towarzyszyć inne dolegliwości jak np. nudności, wymioty czy światłowstręt. Ból głowy w przebiegu migreny często jest zlokalizowany z jednej strony głowy i ma charakter pulsujący oraz narastający. Dodatkowo u niektórych osób migrena może przebiegać z wystąpieniem tzw. aury, która poprzedza występowanie dolegliwości lub może towarzyszyć migrenie. Objawy związane z aurą to np. przebłyski, ubytki w polu widzenia, mroczki.
Można wyróżnić czynniki, które predysponują do wytępiania migreny lub mogą nasilić ból:
- stres
- zmiana rytmu dobowego
- wahania hormonalne
- ból karku
- silne zapachy
- światło
- alkohol oraz niektóre pokarmy
Migreny nie można wyleczyć, lecz można wdrożyć leczenie, które będzie miało na celu zmniejszenie częstotliwości oraz natężenie występowania dolegliwości bólowych głowy. Wyróżnia się leczenie doraźne, które ma na celu przerwanie ataku oraz zmniejszenie bólu, a także profilaktyczne, którego celem jest zmniejszenie częstotliwości występowania migreny.
Klasterowy ból głowy – przyczyny, leczenie
Klasterowy ból głowy to dolegliwości bólowe występujące po jednej stronie głowy. Dolegliwością mogą towarzyszyć objawy wegetatywne czyli np. potliwość i zaczerwienie twarzy, łzawienie. Przyczyny klasterowych bólów głowy nie są znane.
Ten rodzaj bólu głowy pojawia się zdecydowanie częściej u mężczyzn niż u kobiet. Obserwuje się, że występuje częściej w rodzinie, lecz nie udowodniono przyczyn genetycznych.
Jest to bardzo silny ból głowy zlokalizowany jednostronnie. Może także promieniować do uszu oraz potylicy. Pojawia się nagle oraz w szybkim tempie narasta.
Oprócz charakterystycznych dolegliwości, które mogą wystąpić po tej samej stronie, mogą także wystąpić nudności oraz wymioty.
Warto nadmienić, że klasterowe bóle głowy trwają od kilku minut do kilku godzin i mogą nawet pojawić się kilka razy dziennie. Najsilniejszy ból jest odczuwany po 10 minutach od pierwszych dolegliwości.
Klasterowy ból głowy może być pomylony z innymi poważnymi dolegliwościami zdrowotnymi, dlatego należy skonsultować się z lekarzem oraz ewentualnie przeprowadzić diagnostykę.
Leczenie klasterowego bólu głowy głównie polega na podawaniu leków doraźnych w postaci aerozolu lub zastrzyków, a także inhalacji ze 100% tlenem. Ponadto można także stosować leczenie profilaktyczne w postaci stosowania np. brokerów kanału wapniowego.
Ból klasterowy jest bólem przewlekłym, dlatego nie ma możliwości całkowitego wyleczenia dolegliwości, lecz stosując odpowiednie leczenie, objawy mogą nawet ustąpić na kilka lat.
Napięciowy ból głowy – informacje, leczenie
Napięciowy ból głowy ma często charakter ściskający, a czasami rozpierający oraz występuje obustronnie. Może pojawić się w okolicy członowej, skroniowej, ciemieniowej, a czasami nawet w okolicy potylicy.
Dolegliwości bólowe zazwyczaj narastają w przeciągu dnia i mogą pojawić się także nudności. Zazwyczaj występuje bez przyczyny i często dotyczy kobiet. Napięciowy ból głowy może być epizodyczny lub przewlekły występujący ponad 15 dni w miesiącu przez okres co najmniej trzech miesięcy.
Ból napięciowy może być spowodowany występowaniem nieprawidłowych czynników biologicznych, fizjologicznych oraz psychologiczno-społecznych.
Ból głowy w przebiegu nadużywania leków – czym jest?
Ból głowy w przebiegu nadużywania leków jest bólem, który jest spowodowany stosowaniem leków zwalczających dolegliwości bólowe głowy. Jest to tzw. ból z odbicia. Natomiast ból także może wystąpić w przebiegu stosowania innych leków np. w ramach leczenia nadciśnienia tętniczego oraz chorób niedokrwiennych serca.
Dolegliwości bólowe będą bardzo indywidualne i często występują codziennie lub z dużą częstotliwością. Oprócz bólu mogą także wystąpić innej objawy jak np. niepokój, obniżona jakość snu, czy też ból szyi.
Czym jest piorunujący ból głowy?
Piorunujący ból głowy jest to bardzo silny ból pojawiający się gwałtownie i już po jednej minucie występowania jego nasilenie jest bardzo duże. Jest opisywano jako ogromny ból przypominający uderzenie pioruna i może być związany z występowaniem chorób zagrażających życiu.
Przyczynami piorunującego bólu głowy mogą być np.:
- krwawienie podpajęczynówkowe
- zakrzepica naczyń żylnych mózgu
- odwracalny skurcz naczyń mózgowych
- tętniak
- udar przysadki
- krwiak podtwardówkowy
- udar niedokrwienny
- udar krwotoczny
Oprócz silnych dolegliwości bólowych mogą wystąpić także inne objawy:
- drgawki
- zaburzenia świadomości
- niewydolność oddechowa
- uporczywe wymioty
- wysypka
Bardzo silny oraz nagły ból głowy jest stanem, który wymaga pilnej diagnostyki lekarskiej, ponieważ mogło dojść do występowania dolegliwości, które zagrażają życiu i/lub zdrowiu. Na pewno nie jest to ból głowy, który należy konsultować z lekarzem w ramach teleporady lekarskiej.
Różne rodzaje dolegliwości bólowych głowy
Ból głowy może wystąpić z wielu przyczyny. Jedną z nich może być wypicie lub zjedzenie czegoś bardzo zimnego i w szybkim tempie. Często taki ból występuje podczas jedzenia lodów. Ponadto ból głowy również może wystąpić po aktywności fizycznej, dlatego istotne jest to, aby przed ćwiczeniami przeprowadzić odpowiednią rozgrzewkę.
Należy także zwrócić uwagę na dolegliwości bólowe, które występują po stosunku seksualnym. Rodzaj tego bólu jest bardzo indywidualnych. Natomiast aktywność seksualna może zmniejszyć ból w przebiegu migreny.
Ponadto może także wystąpić hemikrania ciągła, która polega na tym, że ból głowy pojawia się codziennie, lecz mogą pojawić się okresy w których ból nie jest odczuwany. Ból jest związanych z połową głowy i mogą wystąpić inne objawy np. łzawienie oczu, obrzęk połowy twarzy, opadnięcie powieki.
Ból głowy w przebiegu innych chorób
Ból głowy może także wystąpić jako objaw innych chorób. Niektóre z nich mogą być groźne dla zdrowia, dlatego nie należy lekceważyć dolegliwości bólowych głowy.
Możliwe choroby, które przebiegają z bólem głowy:
- przeziębienie, grypa
- neuralgia nerwu twarzowego
- zapalenie zatok
- nadciśnienie tętnicze
- wady wzroku
- jaskra
- problemy stomatologiczne oraz laryngologiczne
- zatrucia
- guz mózgu
- tętniak
- krwawienie środczaszkowe
- wstrząs mózgu
- krwiak podtwardówkowy
- krwawienie śródczaszkowe
Diagnostyka bólu głowy
Ze względu na wiele rodzajów bólu głowy, diagnostyka dolegliwości jest wyzwaniem dla lekarza. Diagnozę powinien postawić neurolog, lecz znaczna część pacjentów poprzestaje na wizycie u lekarza rodzinnego.
Przede wszystkim w diagnostyce pomocne jest wykonanie tomografii komputerowej, rezonansu magnetycznego, czy Angio TK. Ponadto lekarz zaleci wykonanie badań laboratoryjnych. W niektórych sytuacjach przekaże zalecenie wykonania EEG. W ramach diagnostyki neurologicznej wykonuje się także nakłucie lędźwiowe celem oceny płynu mózgowo rdzeniowego.
Leczenie bólu głowy
Ból głowy leczy się w zależności od występowania jego przyczyny. Dolegliwości mogą być leczone doraźnie, czyli celem będzie zmniejszenie bólu, profilaktycznie – zmniejszenie częstotliwości bólu, a także eliminowanie przyczyny wystąpienia dolegliwości np. zabieg chirurgiczny.
Farmakologiczne leczenie bólu głowy
W zmniejszeniu dolegliwości bólowych głowy można stosować leki przeciwbólowe z grupy NLPZ, czyli np. Ketonal, Ibuprofen itp, jeżeli oczywiście nie ma przeciwwskazań medycznych do zażywania tych leków. W leczeniu migreny stosuje się leki przeciwmigrenowe. Ponadto ból napięciowy również leczy się lekami przeciwbólowymi z grupy NLPZ, a także przy zastosowaniu kodeiny.
Lekarz powinien dobrać leki zgodnie z obowiązującą wiedzą medyczną oraz stanem zdrowia pacjenta.
Domowe i alternatywne sposoby leczenia bólu głowy
Oprócz farmakologicznych środków, ból głowy można spróbować zmniejszyć poprzez zastosowania domowych sposób leczenia oraz metod alternatywnych.
Metody alternatywne
Polecana jest akupunktura, ponieważ podczas zabiegu wydzielane są endorfiny, które mają działanie przeciwbólowe. Ponadto dotykanie receptorów bólowych umieszczonych na ciele również zmniejsza odczuwanie bólu.
Stosowanie terapii poznawczo behawioralnej (CBT) pomaga w usuwaniu dolegliwości związanych z napięciowym bólem głowy. Terapeuta może porozmawiać na temat czynników, które mogą wyzwalać ból głowy, a także zastosować biofeedback.
Medytacja może w niewielkim stopniu zmniejszyć częstotliwość wystąpienia migreny, lecz poprawia komfort życia, ponieważ napięcie w ciele oraz odczuwany stres, są zmniejszone u osób, które praktyką medytacje.
Domowe sposoby leczenia bólu głowy
W leczeniu bólu głowy można także zastosować różne zioła w postaci gotowych preparatów lub samodzielnie można przygotować środek. Sprawdzi się herbata z rumianku, imbiru, a można zastosować złocień miruna.
Ponadto można także zastosować okład ciepły lub zimny w okolice w których jest odczuwany ból. Należy pamiętać o tym, aby okład nie był zbyt zimny, ani zbyt gorący. Okład nie powinien przylegać bezpośrednio do skóry.
Wpływ diety oraz stylu życia ma także ogromny wpływ na ból głowy, dlatego powinna być zachowana odpowiednia higiena snu, a także rytm dobowy. Z diety powinny być wykluczone pokarmy, które mogą powodować dolegliwości np. czerwone wino, czy tytoń.
Zaleca się także regularną aktywność fizyczną oraz unikanie sytuacji stresujących.
Podsumowanie
Jest wiele rodzajów dolegliwości bólowych. Niektóre z nich są w przebiegu innych chorób, więc powinno się przeprowadzić diagnostykę bólów głowy. W leczeniu stosuje się farmakologiczne środki, a także można zastosować domowe oraz alternatywne metody łagodzenia bólu głowy.
Przede wszystkim bardzo silne bóle głowy powinny być czynnikiem alarmującym, więc niezwłocznie powinno się skontaktować z lekarzem.
Źródła pomocnicze:
https://www.medistore.com.pl/zdrowie/migrena
https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/146312,klasterowy-bol-glowy
https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/lista/106329,bol-glowy-o-charakterze-napieciowym
https://pulsmedycyny.pl/bole-glowy-spowodowane-przyjmowanymi-lekami-896270
https://zdrowie.radiozet.pl/Medycyna/Diagnostyka-medyczna/Piorunujacy-bol-glowy-jakie-moga-byc-jego-przyczyny
https://www.mp.pl/pacjent/neurologia/choroby/152472,hemikrania-ciagla
https://www.poradnikzdrowie.pl/zdrowie/neurologia/bol-glowy-przyczyny-i-rodzaje-aa-Wgbo-fjL3-TYnK.html
https://www.mp.pl/pacjent/objawy/152658,bol-glowy
https://www.medonet.pl/choroby-od-a-do-z/najczestsze-objawy-chorobowe,bole-glowy—przyczyny–leczenie–rodzaje-bolu-glowy–bezpieczne-metody-na-bol-glowy-w-ciazy,artykul,1573720.html
Sprawdź ofertę: