Bezsenność – przyczyny, leczenie

Czym jest bezsenność?

Bezsenność jest to stan w którym występuje niewystarczającą długość lub jakość snu. Może występować w postaci częstego wybudzania w nocy, trudności w zasypianiu czy też powodować wczesne wybudzanie ze snu. Skutkami może być uczucie zmęczenia, pogorszenie samopoczucia oraz problemy w koncentracji, które uniemożliwiają efektywne funkcjonowanie w ciągu dnia.  

Bezsenność można zakwalifikować jako objaw, już istniejącej choroby lub jako odrębną jednostkę chorobową.

Szacuje się, że problemy ze snem występują u około 10 – 30% populacji. Zaburzenia snu częściej występują u kobiet.

Rodzaje bezsenności

Bezsenność możemy podzielić na kilka kategorii, lecz omówimy bezsenność z podziałem na czas trwania objawów.

Wyróżniamy:

• Bezsenność krótkotrwałą, czyli taką, która nie trwa dłużej niż 4 tygodnie.

Jej główną przyczyną może być stres związany z problemami życia codziennego.

• Bezsenność przygodną, która trwa kilka dni
• Bezsenność przewlekłą, czyli trwającą ponad miesiąc czasu

Najczęściej jest związana z chorobami psychicznymi, somatycznymi oraz z powodu nadużywania substancji psychoaktywnych.

Jakie mogą być przyczyny?

Oczywiście przyczyn bezsenności jest wiele. Można wyróżnić bezsenność pierwotną, czyli samoistną, która jest uważana za odrębną jednostkę chorobową, a także bezsenność wtórną, czyli występującą w przebiegu innych zaburzeń.

Zaburzenia psychiczne, które wpływają na bezsenność

Istnieje kilkanaście zaburzeń psychicznych, które korelują z występowaniem trudności ze snem. Poniżej lista kilku z nich:

• Depresja
• Schizofrenia
• Zaburzenia jedzenia
• Zaburzenia lękowe
• Epizod manii

Oczywiście problemy ze snem mogą występować również w przebiegu schorzeń somatycznych. Mogą to być jednostki chorobowe powodujące ból, który uniemożliwia zaśnięcie lub powoduje częste wybudzanie. Zaburzenia układu krążeniowo – oddechowego np. bezdech senny. Nie można zapomnieć o schorzeniach gruczołu krokowego lub zakażeniu dróg moczowych, które powodują, że częstość mikcji może być zwiększona.

Warto też nadmienić kilka słów na temat substancji psychoaktywnych. Substancje stymulujące oraz alkohol powodują problemy ze snem, ponieważ zaburzają one cykl snu.

Jak przebiega leczenie bezsenności?

Można zastosować różne metody, lecz do najważniejszy należy higiena snu, ponieważ zachowanie odpowiedniego rytmu dobowego jest istotne dla procesów, które toczą się w organizmie.

Zazwyczaj w pierwszej kolejności stosuje się różnego typu techniki relaksacyjne, które mają pomóc w redukcji stresu oraz napięcia, które może się pojawić wieczorem. Kolejnym krokiem może być psychoterapia poznawczo – behawioralna, która ma na celu modyfikowanie nawyków oraz modyfikacje schematu myślenia.

Jeżeli powyższe metody nie pomogły, to można wdrożyć farmakoterapię, która powinna być wdrożona przez lekarza psychiatrę. Oczywiście lekarz rodzinny również może przepisać odpowiednie leki lub lekarz innej specjalizacji. Istotne jest to, aby przestrzegać zaleceń lekarza, ponieważ leki nasenne często potrafią uzależnić, a odwyk jest czasochłonnym i trudnym procesem.

W aptece są również dostępne suplementy diety, które mogą wspierać proces prawidłowego snu.

Jak powinna wyglądać higiena snu?

Lista czynników jest bardzo długa, dlatego wymienimy tylko kilka z nich.

• powinno się wstawać zawsze o tej samej porze oraz regularnie kłaść się spać
• na cztery godziny przed snem nie powinno się spożywać kofeiny, palić papierów oraz pić alkoholu
• nie należy stosować drzemek w ciągu dnia
• popołudniu jest wskazana aktywność fizyczna
• kolacja powinna zawierać lekkostrawne produkty
• nie powinno się spożywać jedzenia bezpośrednio przed snem

Oczywiście każdy w swoim życiu miał epizody w których występowały problemy ze snem. Istotne jest to, aby dbać o higienę snu, ponieważ wpływa ona bezpośrednio na nasze samopoczucie oraz funkcjonowanie w pracy zawodowej.